Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

Ενότητα 9η "Η Καλλιπάτειρα"

  

Ενότητα 9η Η Καλλιπάτειρα


Κατὰ δὲ τὴν ἐς Ὀλυμπίαν ὁδόν

Στην οδό που οδηγεί στην Ολυμπία

ἔστιν ὄρος πέτραις ὑψηλαῖς ἀπότομον, Τυπαῖον καλούμενον.

υπάρχει ένα απόκρημνο βουνό με ψηλούς βράχους, που ονομάζεται Τυπαίο.

Κατὰ τούτου τὰς γυναῖκας Ἠλείοις ἐστὶν ὠθεῖν νόμος,

Υπάρχει νόμος στους Ηλείους σ' αυτό να πετούν τις γυναίκες,

ἤν φωραθῶσιν ἐς τὸν ἀγῶνα ἐλθοῦσαι τὸν Ὀλυμπικὸν

αν αποκαλυφθούν να έχουν έρθει στον χώρο της Ολυμπίας

ἢ καὶ ὅλως ἐν ταῖς ἀπειρημέναις σφίσιν ἡμέραις

ή και γενικά κατά τις απαγορευμένες γι’ αυτές μέρες

διαβᾶσαι τὸν Ἀλφειόν.

να έχουν περάσει τον Αλφειό.

Οὐ μὴν οὐδὲ ἁλῶναι λέγουσιν οὐδεμίαν,

Ούτε και λένε ότι πιάστηκε καμιά

ὅτι μὴ Καλλιπάτειραν μόνην,

παρά μόνο η Καλλιπάτειρα,

ἥ ὑπὸ τινων καὶ Φερενίκη καλεῖται.

η οποία από μερικούς ονομάζεται και Φερενίκη.

Αὕτη προαποθανόντος αὐτῇ τοῦ ἀνδρός,

Αυτή, επειδή είχε πεθάνει νωρίτερα ο σύζυγός της,

ἐξεικάσασα αὑτὴν τὰ πάντα ἀνδρὶ γυμναστῇ,

αφού μεταμφιέστηκε εντελώς σε άντρα γυμναστή

ἤγαγεν ἐς Ὀλυμπίαν τὸν υἱὸν μαχούμενον·

έφερε στην Ολυμπία τον γιο της για να αγωνιστεί·

νικῶντος δὲ τοῦ Πεισιρόδου,

μόλις, λοιπόν, νίκησε ο Πεισιρόδης,

τὸ ἔρυμα ἐν ᾧ τοὺς γυμναστὰς ἔχουσιν ἀπειλημμένους,

τον φράκτη με τον οποίο έχουν τους γυμναστές περιορισμένους

τοῦτο ὑπερπηδῶσα ἡ Καλλιπάτειρα ἐγυμνώθη.

καθώς τον πηδούσε η Καλλιπάτειρα έμεινε γυμνή.

Φωραθείσης δὲ ὅτι εἴη γυνή,

Αν και αποκαλύφθηκε ότι ήταν γυναίκα,

ταύτην ἀφιᾶσιν ἀζήμιον

την άφησαν ατιμώρητη,

καὶ τῷ πατρί καὶ ἀδελφοῖς αὐτῆς καὶ τῷ παιδί αἰδῶ νέμοντες

και στον πατέρα της και στα αδέλφια της και στον γιο της αποδίδοντας σεβασμό

ὑπῆρχον δὴ ἅπασιν αὐτοῖς Ὀλυμπικαὶ νῖκαι-

-γιατί είχαν νικήσει όλοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες-

ἐποίησαν δὲ νόμον ἐς τὸ ἔπειτα ἐπὶ τοῖς γυμναστικοῖς

θεσμοθέτησαν όμως νόμο για τους γυμναστές στο εξής

γυμνοὺς σφᾶς ἐς τὸν ἀγῶνα ἐσέρχεσθαι.

να μπαίνουν γυμνοί στους αγώνες.


Παυσανίας, Ἑλλάδος Περιήγησις 5.6.7-8 (διασκευὴ)


© Ελληνικός Πολιτισμός - Γιάννης Παπαθανασίου



Αν θέλετε και κάποιες ασκήσεις για το κείμενο μπορείτε να κάνετε ΕΔΩ

Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 2024

κλίση επιθέτων σε -ης, -ης, -ες

Ενότητα 6η

 

Ενότητα 6η Η ευθύνη για την παιδεία των νέων


ΣΩ: Ἀλλ’ ὅμως σύ μὲ φῄς, ὦ Μέλητε,

ΣΩ: Αλλά εσύ όμως ισχυρίζεσαι, ω Μέλητε,

τοιαῦτα ἐπιτηδεύοντα τοὺς νέους διαφθείρειν;

ότι ασχολούμενος με τέτοια διαφθείρω τους νέους;

Καίτοι ἐπιστάμεθα μὴν δήπου

Ακόμη κι αν γνωρίζουμε βέβαια,

τίνες εἰσὶ νέων διαφθοραί·

ποιες είναι οι διαφθορές των νέων·

σύ δὲ εἰπὲ εἴ τινα οἶσθα ὑπ’ ἐμοῦ γεγενημένον

και συ πες αν ξέρεις ότι κάποιος έχει γίνει εξαιτίας μου

ἢ ἐξ εὐσεβοῦς ἀνόσιον ἢ ἐκ σώφρονος ὑβριστήν.

είτε από ευσεβής ανόσιος είτε από συνετός αλαζόνας.

ΜΕΛ. Ἀλλὰ ναί, μὰ Δί’ ἐκείνους οἶδα

ΜΕΛ: Και βέβαια, μα το Δία, ξέρω εκείνους

οὓς σὺ πέπεικας σοὶ πείθεσθαι μᾶλλον ἢ τοῖς γονεῦσι.

οι οποίοι υπακούν σε εσένα περισσότερο παρά στους γονείς τους.

ΣΩ. Ὁμολογῶ, περί γε παιδείας·

ΣΩ: Το ομολογώ, όσον αφορά τουλάχιστον την παιδεία·

τοῦτο γὰρ ἴσασιν ἐμοὶ μεμεληκός.

γιατί το γνωρίζουν ότι γι’ αυτό νοιάζομαι.

Περὶ δὲ ὑγιείας τοῖς ἰατροῖς μᾶλλον οἱ ἄνθρωποι πείθονται ἢ τοῖς γονεῦσιν·

Οι άνθρωποι για την υγεία περισσότερο τους ιατρούς υπακούν παρά τους γονείς·

καὶ ἐν ταῖς ἐκκλησίαις γε πάντες δήπου οἱ Ἀθηναῖοι

και στις συνελεύσεις του λαού, βέβαια όλοι οι Αθηναίοι

τοῖς φρονιμώτατα λέγουσι πείθονται μᾶλλον ἢ τοῖς προσήκουσιν.

υπακούν σε αυτούς που λένε τα πιο συνετά παρά στους συγγενείς τους.

Οὐ γὰρ δὴ καὶ στρατηγοὺς αἱρεῖσθαι,

Και στρατηγούς δεν εκλέγετε

οὕς ἂν ἡγῆσθε περὶ τῶν πολεμικῶν φρονιμωτάτους εἶναι;

όποιους ενδεχομένως θεωρείτε ότι είναι οι πιο συνετοί στα στρατιωτικά;

Οὐκοῦν θαυμαστὸν καὶ τοῦτό σοι δοκεῖ εἶναι,

Λοιπόν, δε σου φαίνεται ότι είναι και τούτο περίεργο

ἐμὲ τούτου ἕνεκα θανάτου ὑπό σοῦ διώκεσθαι,

ότι εξαιτίας αυτού εκ μέρους σου να αντιμετωπίζω κατηγορία που επισύρει την ποινή του θανάτου,

ὅτι περὶ τοῦ μεγίστου ἀγαθοῦ ἀνθρώποις, περὶ παιδείας,

επειδή δηλαδή για το μεγαλύτερο αγαθό στους ανθρώπους, για την παιδεία,

βέλτιστος εἶναι ὑπὸ τινων προκρίνομαι;

θεωρούμαι από μερικούς ότι είμαι ο καλύτερος;


Ξενοφῶν, Ἀπολογία Σωκράτους 19-21 (διασκευὴ)


© Ελληνικός Πολιτισμός - Γιάννης Παπαθανασίου

Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023

Ενότητα 5η Η ελεημοσύνη βασίλισσα των αρετών

 

Ενότητα 5η Η ελεημοσύνη βασίλισσα των αρετών


Ἀγαπητοί, μὴ γινώμεθα τῶν ἀλόγων θηριωδέστεροι.

Αγαπητοί, ας μη γίνουμε αγριότεροι από τα ζώα.

Ἐκείνοις πάντα κοινὰ καὶ οὐδὲν τοῦ ἄλλου πλέον ἔχει·

Σ’ εκείνα όλα είναι κοινά και κανένα δεν έχει περισσότερα από τα άλλα·

σὺ δὲ ἄνθρωπος ὤν, θηρίου γίνῃ χαλεπώτερος,

εσύ όμως αν και είσαι άνθρωπος, γίνεσαι πιο άσπλαχνος από τα θηρία,

μυρίων πενήτων τροφὰς μιᾷ κατακλείων οἰκίᾳ.

κλείνοντας ερμητικά σε ένα σπίτι όσα τρόφιμα θα αρκούσαν για να θρέψουν αμέτρητους φτωχούς.

Καίτοι γε οὐχ ἡ φύσις ἡμῖν μόνη κοινή,

Και βέβαια, δεν είναι μόνο η φύση μας κοινή,

ἀλλὰ καὶ ἕτερα πλείονα·

αλλά και άλλα περισσότερα·

οὐρανὸς κοινὸς καὶ ἥλιος καὶ σελήνη καὶ ἀστέρες καὶ ἀὴρ καὶ θάλασσα καὶ γῆ καὶ ζωὴ καὶ τελευτὴ καὶ γῆρας καὶ νόσος καὶ ὑγεία καὶ χρεία τροφῆς καὶ ἐνδυμάτων.

κοινός είναι ο ουρανός και ο ήλιος και η σελήνη και τα αστέρια και ο αέρας και η θάλασσα και η γη και η ζωή και ο θάνατος και τα γηρατειά και οι αρρώστιες και η υγεία και η ανάγκη τροφής και ρούχων.

Πῶς οὖν οὐκ ἄτοπον

Πώς λοιπόν δεν είναι παράλογο

τοὺς ἐν τοσούτοις κοινωνοῦντας ἀλλήλοις

αυτοί που μοιράζονται τόσα πολλά μεταξύ τους

ἐν τοῖς χρήμασιν οὕτως εἶναι πλεονέκτας,

στα χρήματα να είναι τόσο πλεονέκτες,

καὶ τὴν αὐτὴν μὴ διατηρεῖν ἰσονομίαν;

και να μη διατηρούν την ίδια ισονομία;

Ὁ γὰρ θάνατος τῆς μὲν ἀπολαύσεως ἀπάγει,

Γιατί ο θάνατος απομακρύνει από την απόλαυση

πρὸς δὲ τὰς εὐθύνας ἄγει.

και οδηγεί στην τιμωρία.

Ἵν’ οὖν μὴ τοῦτο γένηται,

Για να μη γίνει κάτι τέτοιο,

πολλῇ χρησώμεθα τῇ ἐλεημοσύνῃ.

ας εφαρμόσουμε την ελεημοσύνη.

Αὔτη γάρ ἐστιν ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν,

Γιατί αυτή είναι η βασίλισσα των αρετών,

ἥ καὶ ἑξαιρήσεται ἡμᾶς τῆς τιμωρίας.

η οποία θα μας απαλλάξει από την τιμωρία.

Τὰ περιττὰ δὴ ποιήσωμεν χρήσιμα,

Ας κάνουμε τα περιττά χρήσιμα,

τὸν πολὺν προέμενοι πλοῦτον,

αφού παραμερίσουμε τον πολύ πλούτο,

καὶ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως,

και την ημέρα της κρίσεως,

κἄν μυρία ὧμεν πεπλημμεληκότες,

ακόμη κι αν έχουμε διαπράξει πολλά παραπτώματα

ὁ Θεὸς μεταδώσει συγγνώμης ἡμῖν.

ο Θεός θα μας συγχωρήσει.


Ἰωάννης Χρυσόστομος, Εἰς τὸ ῥητὸν τοῦ Προφήτου Δαυΐδ, PG 55, 517-518 (διασκευὴ)

© Ελληνικός Πολιτισμός - Γιάννης Παπαθανασίου


Για ασκήσεις μπορείτε να πατήσετε ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ

Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2023

Ενότητα 4η Οι Σεληνίτες

 Ενότητα 4η Οι Σεληνίτες


Καλὸς δὲ παρὰ Σεληνίταις νομίζεται,

Όμορφος κατά τη γνώμη των Σεληνιτών θεωρείται,

ἢν πού τις φαλακρὸς ἦ.

αν κάποιος είναι φαλακρός.

Καὶ μὴν καὶ γένεια φύουσιν μικρὸν ὑπὲρ τὰ γόνατα.

Και μάλιστα και γένια αφήνουν να φυτρώσουν λίγο πάνω από τα γόνατα.

Καὶ ὄνυχας ἐν τοῖς ποσίν οὐκ ἔχουσιν,

Και νύχια στα πόδια δεν έχουν,

ἀλλὰ πάντες εἰσὶν μονοδάκτυλοι.

αλλά όλοι είναι μονοδάκτυλοι.

Καὶ ἐπειδὰν ἢ πονῶσιν ἢ γυμνάζωνται,

Και όταν κοπιάζουν ή γυμνάζονται,

γάλακτι πᾶν τὸ σῶμα ἱδροῦσιν,

ιδρώνουν παράγοντας γάλα σ’ όλο τους το σώμα,

ὥστε καὶ τυροὺς ἀπ’αὐτοῦ πήγνυνται.

ώστε απ’ αυτό παρασκευάζουν τυρί.

Τοὺς δὲ ὀφθαλμοὺς περιαιρετοὺς ἔχουσι

Και τα μάτια έχουν πρόσθετα

καὶ πολλοὶ τοὺς σφετέρους ἀπολέσαντες

και πολλοί αν χάσουν τα δικά τους

παρ’ ἄλλων χρησάμενοι ὁρῶσιν.

βλέπουν χρησιμοποιώντας αυτά που παίρνουν από τους άλλους.

Τινὲς δὲ καὶ πολλοὺς ἀποθέτους ἔχουσιν, οἱ πλούσιοι.

Κάποιοι, οι πλούσιοι, έχουν πολλά αποθηκευμένα, για ώρα ανάγκης.

Κάτοπτρον δὲ μέγιστον κεῖται ὑπὲρ φρέατος οὐ πάνυ βαθέος.

Και ένας πολύ μεγάλος καθρέφτης βρίσκεται πάνω από ένα όχι πολύ βαθύ πηγάδι.

Ἂν μὲν οὖν εἰς τὸ φρέαρ καταβῇ τις,

Κι αν κάποιος κατεβεί στο πηγάδι,

ἀκούει πάντων τῶν ἐν τῇ γῇ λεγομένων,

ακούει όλα όσα λέγονται στη γη,

ἐὰν δὲ εἰς τὸ κάτοπτρον ἀποβλέψῃ,

κι αν κοιτάξει προσεκτικά προς τον καθρέφτη,

πάσας μὲν πόλεις, πάντα δὲ ἔθνη ὁρᾷ.

βλέπει όλες τις πόλεις και όλα τα έθνη.

Τότε καὶ τοὺς οἰκείους ἐγὼ ἐθεασάμην

Τότε είδα κι εγώ τους συγγενείς μου

καί πᾶσαν τὴν πατρίδα,

και όλη την πατρίδα,

εἰ δὲ κἀκεῖνοι ἐμὲ ἑώρων,

αν όμως κι εκείνοι μ’ έβλεπαν,

οὐκέτι ἔχω εἰπεῖν.

δεν μπορώ καθόλου να το πω.

Ὅστις δὲ ταῦτα μὴ πιστεύει οὕτως ἔχειν,

Όποιος δεν πιστεύει ότι αυτά έτσι είναι

ἂν ποτε καὶ αὐτὸς ἐκείσε ἀφίκηται,

αν κάποτε κι αυτός φτάσει εκεί,

εἲσεται ὡς ἀληθῆ λέγω.

θα καταλάβει ότι λέω αλήθεια.


Λουκιανός, Ἀληθὴς Ἱστορία 1.23-26 (διασκευὴ)


© Ελληνικός Πολιτισμός - Γιάννης Παπαθανασίου


Ασκήσεις για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου μπορείτε να βρείτε ΕΔΩΕΔΩΕΔΩ


Επίσης ένα σταυρόλεξο ΕΔΩ


Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023

Σύνταξη απαρεμφάτου

 


Μπορείτε να διαβάσετε και ΕΔΩ. Λέει περισσότερα από όσα χρειάζεστε προς το παρόν αλλά μπορείτε να διαβάσετε για το ειδικό και το τελικό απαρέμφατο, την ταυτοπροσωπία και την ετεροπροσωπία.(ΜΗΝ διαβάσετε γι την απρόσωπη σύνταξη)


Ασκήσεις μπορείτε να κάνετε ΕΔΩΕΔΩ και ΕΔΩ

Ενότητα 9η "Η Καλλιπάτειρα"

   Ενότητα 9 η  Η Καλλιπάτειρα Κατὰ δὲ τὴν ἐς Ὀλυμπίαν ὁδόν Στην οδό που οδηγεί στην Ολυμπία ἔστιν ὄρος πέτραις ὑψηλαῖς ἀπότομον, Τυπαῖον κα...