Τάξη Β, ενότητα 3η Το χρέος του ιστορικού
Ἐν μὲν οὖν τῷ λοιπῷ βίῳ |
Για τον υπόλοιπο, λοιπόν, βίο |
τὴν τοιαύτην ἐπιείκειαν ἴσως οὐκ ἂν τις ἐκβάλλοι· |
δε θα μπορούσε κάποιος να αποβάλει αυτού του είδους την εύνοια (προς γνωστούς και φίλους)· |
καὶ γὰρ φιλόφιλον εἶναι δεῖ τὸν ἀγαθὸν ἄνδρα καὶ φιλόπατριν |
γιατί, πράγματι, ο αγαθός άντρας πρέπει να αγαπάει τους φίλους του και την πατρίδα του |
καὶ συμμισεῖν τοῖς φίλοις τοὺς ἐχθροὺς |
και να μισεί τους ίδιους εχθρούς που μισούν και οι φίλοι του |
καὶ συναγαπᾶν τοὺς φίλους· |
και να αγαπά τους ίδιους φίλους (που αγαπούν και οι φίλοι του)· |
ὅταν δὲ τὸ τῆς ἱστορίας ἦθος ἀναλαμβάνῃ τις, |
όταν, όμως, κάποιος υιοθετεί το χαρακτήρα του ιστορικού |
ἐπιλαθέσθαι χρή πάντων τῶν τοιούτων |
πρέπει να τα ξεχάσει όλα αυτά |
καὶ πολλάκις μὲν εὐλογεῖν καὶ κοσμεῖν |
και πολλές φορές πρέπει να επαινεί και να τιμά |
τοῖς μεγίστοις ἐπαίνοις τοὺς ἐχθρούς, |
με τους μεγαλύτερους επαίνους τους εχθρούς, |
ὅταν αἱ πράξεις ἀπαιτῶσι τοῦτο, |
όταν οι πράξεις το απαιτούν, |
πολλάκις δ’ἐλέγχειν καὶ ψέγειν ἐπονειδίστως τοὺς ἀναγκαιοτάτους, |
και πολλές φορές θα χρειαστεί να κατακρίνει και να κατηγορεί κατά τρόπο που ντροπιάζει τους στενούς συγγενείς, |
ὅταν αἱ τῶν ἐπιτηδευμάτων ἁμαρτίαι τοῦθ’ ὑποδεικνύωσιν. |
όταν τα σφάλματα στις πράξεις τους αυτό υποδεικνύουν. |
Ὥσπερ γὰρ ζῴου τῶν ὄψεων ἀφαιρεθεισῶν |
Όπως ακριβώς, όταν ένας ζωντανός οργανισμός χάσει τα μάτια του, |
ἀχρειοῦται τὸ ὅλον, |
αχρηστεύεται ολόκληρος, |
οὕτως ἐξ ἱστορίας ἀναιρεθείσης τῆς ἀληθείας |
έτσι κι από την ιστορία αν αφαιρεθεί η αλήθεια |
τὸ καταλειπόμενον αὐτῆς |
ό,τι απομένει από αυτήν |
ἀνωφελὲς γίνεται διήγημα. |
γίνεται ανώφελο (ασήμαντο) διήγημα. |
Πολύβιος, Ἱστορίαι 1.14.4-7
© Ελληνικός Πολιτισμός - Γιάννης Παπαθανασίου
Για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου μπορείτε να κάνετε την άσκηση που είναι: ΕΔΩ
και ΕΔΩ
